Emekliler köklü çözüm istiyor
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamada, asgari ücret ve emekli maaşları konusunda bir tedirginlik olduğunu belirterek, “Kendini mağdur hisseden herkesin gönlünü mutlaka kazanacağız. Yılbaşına doğru çok uzatmadan bu işi bitirmeyi planlıyoruz” dedi.
Emekliler ise asgari ücretin 11 bin lirayı, en düşük memur maaşının ise 22 bin lirayı geçmesinin ardından ek zam talep ediyor. Seçimler öncesi en düşük emekli aylığına zam yapılırken, kök maaşı 5 bin 500 lira olan emeklilerin maaşı da 7 bin 500 liraya çıkarıldı. Geçtiğimiz günlerde TBMM’de kabul edilen yasa ile SSK ve Bağ-Kur ile Emekli Sandığı emeklilerine 6 ay süreyle yüzde 25 zam yapıldı.
Ancak bu artış oranı emeklilerin kök aylıklarına uygulanır. Buna göre kök aylığı 6 bin lira ve altında olanların aylıkları temmuz ayından sonra da 7 bin 500 lira olarak ödenmeye devam edecek.
Emekliler ve çalışma ekonomisi uzmanlarına göre, emekli aylıkları için temel analiz, emeklilik düzeltme oranı ve güncelleme katsayısının değiştirilmesine dayanmaktadır.
“Yerel seçimler için çalışma”
DW Türkçe’ye konuşan Birleşik Emekliler Sendikası Başkanı Mahmut Şengül, zammı kabul etmediklerini belirterek, Erdoğan’ın yerel seçimler öncesi açıklamasını bir atılım olarak övdü. “Cumhurbaşkanı yeni bir açıklama yaptı. Ama sorun şu. Bu iyileştirmede verdikleri zammın kalan kısmını kesecekler. İkincisi on ikinci ayda yapılacak. İlk ay emekli maaşlarına zam olacak” diyen Şengül, “Tamamen yerel seçimlere yönelik bir çalışma. Zam istemiyoruz, kök ücretlerimizin asgari ücrete kadar çıkmasını istiyoruz, on ikinci ayı beklemek istemiyoruz” dedi.
“Ciddi bir mağduriyet var”
SSK emeklileri için 2000 yılı öncesi 6 bin 93 lira olan en düşük emekli maaşı yüzde 25 artışla 7 bin 616 liraya, SSK 2000 sonrası 3 bin 776 lira olan en düşük emekli maaşı ise 4 bin 720 liraya yükseldi. En düşük Bağ-Kur emekli maaşı 4 bin 439 liradan 5 bin 549 liraya, Bağ-Kur emekli maaşı 4 bin 184 liradan 4 bin 268 liraya yükseldi. Kök aylığı 7 bin lira olan kişinin emekli maaşı ise 8 bin 750 lira.
Şengül, dul ve yetim aylığı alanların zamdan yararlanmadığını, 5 bin 500 liranın altında emekli maaşı alanların sayısının halen önemli oranda olduğunu söylüyor.
Şengül, hem memurla emeklinin, hem de dul ve yetimin aynı fiyata ekmek aldığını ancak maaş ve söz söz konusu olduğunda aradaki uçurumun daha da açıldığını belirterek, ciddi bir mağduriyet yaşandığına dikkat çekiyor.
2002’de asgari ücretin üzerindeydi
Emekliler uzun yıllardır asgari ücretin altında maaş alıyor. 2002’de AKP iktidara geldiğinde bir işçinin emekli maaşı asgari ücretin yüzde 40 üzerindeydi.
Türkiye Sendikalar Konfederasyonu’nun (TÜRK-İŞ) hesaplamalarına göre Haziran ayında dört kişilik bir ailenin açlık sınırı 10 bin 373 TL’ye, yoksulluk sınırı ise 33 bin 788 TL’ye yükseldi. Bekar bir çalışanın ‘geçim gideri’ aylık 13 bin 471 TL’ye çıktı.
DW Türkçe’ye konuşan çalışma ekonomisi uzmanı Özgür Müftüoğlu, “Emeklilerin kurban edildiğine” inanıyor. Müftüoğlu, emeklilerin çoğunun açlık sınırının altında emekli maaşı aldığını ve piyasadaki reel fiyatlar üzerinden zam yapılmadığını, emeklilerin alım gücünün giderek düştüğünü, çalışabilenlerin emeklilikten sonra da çalışmaya devam ettiğini, bunun da önümüzdeki dönemde istihdam piyasası için tehlike oluşturduğunu söylüyor.
Müftüoğlu, Türkiye’de 2000’li yıllardan itibaren uygulanan neoliberal yapısal uyum programları kapsamında emeklilerin rahat bir yaşam sürme imkânlarının büyük ölçüde ortadan kalktığına da dikkat çekiyor.
Emekli maaşları neden düştü?
2000’li yıllarda sosyal güvenlik mevzuatında yapılan değişiklikler ve özellikle 2008 yılında yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, çalışanlar kadar emeklileri de çok olumsuz etkiledi. Emeklilik yaşı yükseltildi, emekli olmak zorlaştırıldı. Emeklilik hesaplamasında ve bağlanma oranlarında yapılan değişiklik sonucunda emekli maaşları düşmeye başladı. Aynı koşullarda ancak farklı zamanlarda emekli olanların aylıkları arasında büyük eşitsizlikler ortaya çıktı.
1999 yılından itibaren emekli aylığı hesaplamasına GSYİH (Gayri Safi Yurtiçi Hasıla) büyümesi dahil edilirken, enflasyonun yanı sıra AKP’nin 2008’de yaptığı yasal değişiklikle güncelleme katsayısına milli gelirdeki artışın sadece yüzde 30’u eklendi. Aylık tahvil oranları da yüzde 75’ten yüzde 50’ye düşürüldü.
Emekliler İstanbul’dan taşınabilir mi?
Öte yandan AKP’nin İstanbul’dan memleketlerine dönmeleri halinde emeklilere yönelik ‘teşvik’ hazırlıkları da gündemde. İstanbul’un nüfus yoğunluğunu azaltmak için hazırlanan projeye göre evini İstanbul’dan taşıyan emeklilere elektrikten suya indirime kadar birçok yönden teşvik verilmesi planlanıyor. Peki bu ne kadar gerçekçi?
“Bu, emekliler için sürgün demek” diyen Mahmut Şengül, emeklilerin çoğunun köylerine gidip düzen kurma şanslarının olmadığını da sözlerine ekledi.
Projeyi, metropollerde kiraların artması nedeniyle geçimini sağlayamayan emeklilerin geliştirdiği refleksi yumuşatma girişimi olarak değerlendiren Şengül, emeklilerin yüzde 60-70’inin emekli olduktan sonra da çalışmaya devam ettiğini vurguluyor.
“Sorunlar görünmez hale getirilecek”
Emeklilerin metropolden emekli olmasını öngören proje, Özgür Müftüoğlu’na göre var olan sorunların “görünmez” hale getirilmeye çalışıldığını gösteriyor. Müftüoğlu, “Çünkü açlık sınırının yarısını alan emekliler şehirlerde yaşadıkları sürece bir arada olacaklar. Bir arada oldukları için seslerini daha çok duyurma şansları olacak. Ancak köylerine döndüklerinde bu tepkileri görmezden gelecekler. Dolayısıyla onları açlığa ve yoksulluğa mahkum ederek ‘şehirlerde görünmesin’ gibi bir anlayışın hakim olduğu söylenebilir.”
Müftüoğlu’na göre, emeklilerin üretim güçleri olmadığı için bütçe kesintilerinde ilk kurban edilenler olduğuna dikkat çekerek, önümüzdeki dönemde emekli maaşlarının ödenmediği bir durum olabileceği uyarısında bulunuyor.
Mahmut Şengül ise 2008 yılında çıkarılan yasa ile emeklilerin toplumun en yoksun ve mağdur kesimi olduğunu belirterek, bunun emeklilerin örgütsüz olmalarıyla ilgili olduğunu vurguluyor. Anayasa’nın herkese sendika kurma ve toplu sözleşme yapma hakkı verdiğini, emeklilerin işvereninin sosyal güvenlik kurumu olduğunu dile getiren Şengül, insanca yaşanacak ve insan onuruna yakışır bir maaş artışı için sendikalarda örgütlenmek gerektiğini vurguluyor.
DW Türkçe’ye VPN ile nasıl erişebilirim?
adiyaman-escort
afyon-escort
agri-escort
amasya-escort
ankara-escort
antalya-escort
artvin-escort
aydin-escort
balikesir-escort
bilecik-escort
bingol-escort
bitlis-escort
bolu-escort
burdur-escort
bursa-escort
canakkale-escort
cankiri-escort
corum-escort
denizli-escort
diyarbakir-escort
edirne-escort
elazig-escort
erzurum-escort
erzincan-escort
eskisehir-escort
gaziantep-escort
giresun-escort
gumushane-escort
hatay-escort
isparta-escort
mersin-escort
kars-escort
kastamonu-escort
kayseri-escort
kirklareli-escort
kirsehir-escort
kocaeli-escort
konya-escort
kutahya-escort
malatya-escort
manisa-escort
maras-escort
mardin-escort
mugla-escort
mus-escort
nevsehir-escort
nigde-escort
ordu-escort
rize-escort
sakarya-escort
samsun-escort
siirt-escort
sinop-escort
sivas-escort
tekirdag-escort
tokat-escort
trabzon-escort
tunceli-escort
urfa-escort
usak-escort
van-escort
yozgat-escort
zonguldak-escort
aksaray-escort
bayburt-escort
karaman-escort
kirikkale-escort
batman-escort
sirnak-escort
bartin-escort
ardahan-escort
igdir-escort
yalova-escort
karabuk-escort
kilis-escort
osmaniye-escort
duzce-escort
istanbul-escort
izmir-escort
kibris-escort
beylikduzu-escort
buca-escort
bornova-escort
konak-escort
karsiyaka-escort
cesme-escort
gaziemir-escort
balcova-escort
alanya-escort
manavgat-escort
konyaalti-escort
marmaris-escort
milas-escort
fethiye-escort
bodrum-escort
koycegiz-escort
kusadasi-escort
nazilli-escort
salihli-escort
didim-escort
kemer-escort
akhisar-escort
corlu-escort
cerkezkoy-escort
tarsus-escort
iskenderun-escort
sahinbey-escort
antakya-escort
esenyurt-escort
seyhan-escort
osmangazi-escort
kucukcekmece-escort
selcuklu-escort
ilkadim-escort
gebze-escort
polatli-escort
dalyan-escort
kumluca-escort
cankaya-escort
anamur-escort
cukurova-escort
yuregir-escort
torbali-escort
besiktas-escort
tuzla-escort
urla-escort
inegol-escort
aliaga-escort
luleburgaz-escort
biga-escort
ayvalik-escort
bandirma-escort
edremit-escort
girne-escort
lefkosa-escort
kesan-escort
siverek-escort
karakopru-escort
viransehir-escort
sehitkamil-escort
karabaglar-escort
bayrakli-escort
etimesgut-escort
mamak-escort
sincan-escort
altindag-escort
kepez-escort
aksu-escort
cigli-escort
menemen-escort
turgutlu-escort
defne-escort
karatay-escort
meram-escort
eregli-escort
mezitli-escort
yenisehir-escort
erdemli-escort
nilufer-escort
lara-escort
ortaca-escort
odunpazari-escort
tire-escort
gorukle-escort
atakum-escort
serdivan-escort
yakutiye-escort
akyazi-escort
dikili-escort
ortahisar-escort
soke-escort
datca-escort
kas-escort
serik-escort
yildirim-escort
izmit-escort
melikgazi-escort
seydikemer-escort
kocasinan-escort
talas-escort
oludeniz-escort
beykoz-escort
fatih-escort
pendik-escort
pamukkale-escort
kirikhan-escort
sancaktepe-escort
sile-escort
alsancak-escort
akcaabat-escort
pozcu-escort
side-escort
basmane-escort
mavisehir-escort
narlidere-escort
kemalpasa-escort
dudullu-escort
ceyhan-escort
seferihisar-escort
gumbet-escort
goztepe-escort
yalikavak-escort
bergama-escort
odemis-escort
selcuk-escort
darica-escort
catalca-escort
arnavutkoy-escort
bagcilar-escort
silivri-escort
umraniye-escort
beyoglu-escort
atakent-escort
maltepe-escort
halkali-escort
bahcelievler-escort
basaksehir-escort
merzifon-escort
mut-escort
dogubeyazit-escort
eryaman-escort
baglar-escort
dalaman-escort
bahcesehir-escort
sultangazi-escort
uskudar-escort
esenler-escort
saricam-escort
kozan-escort
aksehir-escort
beysehir-escort
cumra-escort
seydisehir-escort
sisli-escort
maslak-escort
mecidiyekoy-escort
sariyer-escort
dortyol-escort
samandag-escort
taksim-escort
etiler-escort
bebek-escort
levent-escort
atasehir-escort
bakirkoy-escort
gungoren-escort
zeytinburnu-escort
eminonu-escort
gazipasa-escort
silifke-escort
cekmekoy-escort
ortakoy-escort
sirkeci-escort
eyup-escort
gaziosmanpasa-escort
kadikoy-escort
kagithane-escort
kartal-escort
sultanbeyli-escort
eyupsultan-escort
atakoy-escort
gayrettepe-escort
dolmabahce-escort
sishane-escort
nisantasi-escort
camlica-escort
unkapani-escort
merter-escort
cengelkoy-escort
moda-escort
kozyatagi-escort
tarabya-escort
sultanahmet-escort
balat-escort
kasimpasa-escort
sirinevler-escort
avcilar-escort
buyukcekmece-escort
yesilkoy-escort
istinye-escort
sultanciftligi-escort
semsipasa-escort
yesiltepe-escort
hadimkoy-escort
cebeci-escort
saskinbakkal-escort
kavacik-escort
turgutreis-escort
fikirtepe-escort
kurtkoy-escort
emirgan-escort
zafer-escort
silivrikapi-escort
duatepe-escort
guzelyali-escort
tarlabasi-escort
yenidogan-escort
haznedar-escort
icerenkoy-escort
inonu-escort
kucukyali-escort
erenkoy-escort
kayisdagi-escort
yali-escort
bostanci-escort
caddebostan-escort
acibadem-escort
suadiye-escort
talatpasa-escort
kartaltepe-escort
seyrantepe-escort
rami-escort
tesvikiye-escort
agva-escort
esatpasa-escort
alibeykoy-escort
cihangir-escort
cevatpasa-escort
hamidiye-escort
caglayan-escort
karagumruk-escort
sogutlucesme-escort
orhangazi-escort
gunesli-escort
esentepe-escort
istiklal-caddesi-escort
hurriyet-escort
muratpasa-escort
ferikoy-escort
baglarbasi-escort
nenehatun-escort
icmeler-escort
yenigun-escort
ulus-escort
kecioren-escort
yenimahalle-escort
menderes-escort
yesilyurt-escort
kalkan-escort
ofis-escort
kayapinar-escort
ergani-escort
bismil-escort
sur-escort
ipekyolu-escort
ercis-escort
tusba-escort
ozalp-escort
kiziltepe-escort
artuklu-escort
foca-escort
yunusemre-escort
soma-escort
davutpasa-escort
cevizlibag-escort
cemberlitas-escort
kumburgaz-escort
kemerburgaz-escort
bayrampasa-escort
ayazaga-escort
belek-escort
kundu-escort
beldibi-escort
korkuteli-escort
beypazari-escort
cubuk-escort
elmadag-escort
haymana-escort
kahramankazan-escort
pursaklar-escort
akyurt-escort
basiskele-escort
cayirova-escort
derince-escort
dilovasi-escort
golcuk-escort
kandira-escort
karamursel-escort
kartepe-escort
korfez-escort
golbasi-escort
kahta-escort
ayvacik-escort
bozcaada-escort
can-escort
ezine-escort
gelibolu-escort
gokceada-escort
yenice-escort
palandoken-escort
aziziye-escort
horasan-escort
diyadin-escort
eleskirt-escort
patnos-escort
tutak-escort
gemlik-escort
gursu-escort
iznik-escort
karacabey-escort
kestel-escort
mudanya-escort
mustafa-kemalpasa-escort
bolvadin-escort
cay-escort
dinar-escort
emirdag-escort
sandikli-escort
suluova-escort
tasova-escort
munich-escort
stuttgart-escort
hopa-escort
yusufeli-escort
sinanpasa-escort
suhut-escort
bozdogan-escort
cine-escort
germencik-escort
incirliova-escort
bigadic-escort
burhaniye-escort
dursunbey-escort
erdek-escort
gonen-escort
karesi-escort
sindirgi-escort
susurluk-escort
amasra-escort
bozuyuk-escort
osmaneli-escort
genc-escort
karliova-escort
solhan-escort
adilcevaz-escort
ahlat-escort
guroymak-escort
hizan-escort
tatvan-escort
mutki-escort
gerede-escort
mudurnu-escort
bucak-escort
golhisar-escort
alaca-escort
iskilip-escort
osmancik-escort
sungurlu-escort
acipayam-escort
buldan-escort
civril-escort
honaz-escort
tavas-escort
uzunkopru-escort
tepebasi-escort
islahiye-escort
nizip-escort
nurdagi-escort
oguzeli-escort
araban-escort
bulancak-escort
espiye-escort
gorele-escort
tirebolu-escort
egirdir-escort
yalvac-escort
bunyan-escort
develi-escort
yahyali-escort
domanic-escort
gediz-escort
simav-escort
tavsanli-escort
akcadag-escort
battalgazi-escort
darende-escort
dogansehir-escort
alasehir-escort
demirci-escort
gordes-escort
avrupa-yakasi-escort
anadolu-yakasi-escort